Na 40 jaar leegstand heropende in 2020 het gerestaureerde Predikherenklooster in Mechelen als openbare stadsbibliotheek, maar wel de meest bijzondere van België.
Het Predikherenklooster heeft een rijke geschiedenis. Het werd in de 17de eeuw gebouwd en bestaat uit vier vleugels rondom een vierkante binnenplaats. Tussen 1720 en 1735 werd de oorspronkelijke kapel vervangen door de huidige, aangrenzende kloosterkerk. Later kreeg het gebouwencomplex een militaire functie die het behield tot 1977, sindsdien staat het leeg.
De nieuwe bibliotheek in het Predikherenklooster ontleent haar bijzondere charme aan haar karakteristieke gebouw. Ze heeft een rommelzolder vol verhalen, een leestuin, een concertkerk, een tijdloze bezinningsruimte, een overdekt marktplein, een café en is een oase van licht en rust midden in de stad.
ABT België was verantwoordelijk voor de studie stabiliteit. Samen met Lüning (dochter binnen Oosterhoff) heeft ABT in nauw overleg met architectenbureau Kortekniestuhlmacher een oplossing gezocht voor het moderniseren en versterken van zolder- en dakconstructie zodat deze aan de eisen van een bibliotheek voldoet en toch de indrukwekkende monumentale houten dakspanten kon worden behouden.
De bestaande dakconstructie werd voorzien van een zelfdragende en isolerende huid die wordt gedragen door de stalen spanten die gekoppeld werden met de horizontale vlieringbalken van de monumentale spanten. Het dakpakket is vastgezet op een houten balklaag die verbonden is aan de stalen spanten door ingelaste vinnen. Deze huid verzorgt de schijfwerking in het dakvlak. Evenwijdig met de overspanning van de dakspanten zorgen de spanten zelf voor de stabiliteit. De spanten zijn over de bestaande houten spanten en beplanking gezet. Door de samenwerking van staal en hout en tussen oud en nieuw, is het “nieuwe” zoveel mogelijk uit het zicht gelaten zodat het “oude” van de bestaande constructie zoveel mogelijk in tact kon worden gelaten.
Voor de koppeling van de stalen spanten met de bestaande houten spanten is een speciaal detail voorzien, waarbij in het kopse hout van de zware moerbalken draadstangen zijn verlijmd zodat de scharnierende koppelschoen van het stalen spant verbonden kon worden met de houtconstructie. De zoldervloer heeft tevens een bibliotheekfunctie waaraan ook eisen voor wat betreft draagkracht worden gesteld die moeilijk te verenigen zijn met een bestaande constructie in hout. De nieuwe zoldervloer werd losgekoppeld van de bestaande houten vloer en er werd een zwevende constructievloer over de bestaande vloer gerealiseerd. Deze nieuwe vloer bestaat uit de
trekker van de stalen spanten met houten invulelementen waarbij de trekker wordt afgesteund op de metselwerkgevels en de wand van de pandgang.
Het resultaat van deze restauratie is niet onopgemerkt voorbij gegaan. De Onroerenderfgoedprijs beloont recente realisaties op het vlak van monumentenzorg, landschapszorg en archeologie. De vijfde editie van de prijs (2020) stond in het teken van erfgoed dat publiek toegankelijk is. Uit 43 kandidaten werden er 3 genomineerd en werd dit project beloond met de overwinning.
Het Predikheren wint ook de publieksprijs op basis van een poll waaraan 11.223 mensen deelnamen. Een resultaat om TROTS op te zijn.
